کتاب شرح دیوان شمس تبریزی جلد اول نوشته مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی تفسیر کریم زمانی توسط انتشارات علمی با موضوع ادبیات، شعر فارسی، شعر معاصر به چاپ رسیده است.

کلیّات شمس تبریزی یا دیوان کبیر یا دیوان شمس تبریزی، دیوانی مشتمل بر غزل (بیش از همه) و قصیده و قطعات فارسی و عربی و مَلمّع و ترجیع‌بند و رباعی از مولوی یا مولانا است. از برجسته‌ترین آثار شعر عرفانی در قلمرو فرهنگ اسلامی و ادب پارسی به شمار می‌رود و جلوه‌گاه یکی از شگفت‌آورترین نمونه‌های روابط معنوی و روحانی میان دو انسان استثنائی است که عشق جنون‌آمیزشان به وحدت و یکی شدن می‌رسد تا جایی که مولوی غزل می‌گوید و در پایان نام شمس تبریزی را به عناوین مختلف می‌آورد. شرح دیوان شمس تبریزی، اثری است که در جهت شناخت و فهم غزلیات مولانا گردآوری شده است. کریم زمانی در صد فصل و در جلد دوم این کتاب مانند جلد اول آن، به تشریح و تفسیر اشعار دیوان شمس تبریزی پرداخته و وزن، تفسیر ابیات، ارائۀ مراجع و کتب و اشاره به احادیث و آیات قرآن نیز در آن گنجانده شده است.

در این اثر پس از ارائه ی مقدمه، "کریم زمانی" در صد باب به "شرح دیوان شمس تبریزی" پرداخته و مفاهیم عرفانی آن را واکاوی نموده است. برخی از اصلی ترین این مفاهیم عبارت اند از معشوق حقیقی و تاثیر عشق او در جهان، وحدت وجود و وحدت شهود، تحلیل مرگ، جدایی و وصال، سیر و سلوک عرفانی، پیوند میان عاشق و معشوق، مستی عارفانه، آرزوی عاشق در وصال به معشوق، مقام تسلیم و رضا، لطف معشوق به عاشق، برتری عشق بر بهشت، بلاانگیزی عشق، وصف عاشق و معشوق ربانی، تاثیر همنشینی با اولیای خدا، مقایسه ی عاشقان و فارغان، ادب عاشقی و اهمیت همنشینی مولانا و شمس تبریزی که "کریم زمانی"، مولوی شناس برجسته ی کشور یک به یک به شرح آن ها پرداخته است.