رشته مهندسی نقشه‌برداری یا همان مهندسی ژئوماتیک، به مطالعه و کار با داده‌های مکانی و ابزارهای اندازه‌گیری مربوط می‌شود. این رشته در واقع به بررسی و تحلیل اطلاعات مکانی می‌پردازد و در زمینه‌های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخه از مهندسی به تحقیق و توسعه در حوزه فناوری‌های جدید مرتبط با جمع‌آوری، پردازش، و تحلیل داده‌های مکانی می‌پردازد.

از جمله زمینه‌های کاربردی این رشته می‌توان به کارتوگرافی، سنجش از دور سامانه‌های اطلاعات مکانی (GIS)، نقشه‌برداری دیجیتال، زمین‌شناسی، مهندسی محیط زیست، مهندسی عمران و معماری اشاره کرد. در واقع، مهندسان نقشه‌بردار یا ژئوماتیک با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مدرن، به تجمیع و تحلیل دقیق داده‌های مکانی پرداخته و در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با طراحی، برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه‌های مختلف مشارکت دارند.

رشته مهندسی نقشه برداری مناسب چه کسانی است؟

رشته مهندسی نقشه‌برداری ارتباط بسیار نزدیکی با رشته‌های عمران، معدن، کامپیوتر و هوافضا دارد و به همین دلیل طیف وسیعی از علاقمندان به رشته مهندسی می‌توانند در این حوزه تحصیل کنند. درصد قابل توجهی از موقعیت‌های شغلی این رشته در محیط‌های کارگاهی و صحرایی قرار دارند، بنابراین روحیه افراد باید با چنین فضای کاری مطابقت داشته باشد. البته باید در نظر داشته باشیم که موقعیت‌های شغلی بسیاری در اداره‌های دولتی، شرکت‌های عمرانی، صنعتی و نرم‌افزاری نیز برای فارغ التحصیلان مهندسی نقشه برداری وجود دارد؛ بنابراین در صورتیکه با محیط کارگاهی میانه خوبی ندارید می‌توانید به کارهای دفتری این رشته فکر کنید.

برای آقایان، کارهای زمینی نقشه برداری تقریباً همیشه در دسترس هستند و در صورتی که روحیه کار کارگاهی و صحرایی را داشته باشید، بیکار نخواهید ماند. البته، باید این نکته را در نظر گرفت که به دلیل نیاز به استقامت جسمانی بالا، اکثر بانوان فارغ التحصیل رشته مهندسی نقشه برداری توانایی کار صحرایی و کارگاهی نقشه برداری را ندارند و باید به دنبال کارهای دفتری باشند که این نوع موقعیت‌های شغلی کمتر در دسترس هستند. پس این رشته به طور کلی برای آقایان مناسب‌تر است، ولی بانوان هم عموماً پس از فارغ التحصیلی بیکار نخواهند ماند و می‌توانند با کمی صبر و حوصله فرصت‌های شغلی مناسبی را پیدا کنند.

بسیاری از شغل‌های دفتری با درآمد بالا در این رشته مربوط به حوزه برنامه‌نویسی است. بنابراین، برای کسب درآمد خوب در این رشته بهتر است از دانش برنامه‌نویسی بالایی برخوردار باشید. سایر کارهای دفتری در رشته نقشه‌برداری ممکن است مربوط به ویرایش نقشه‌ها و کارتوگرافی آن‌ها باشند که معمولاً درآمد آن‌ها زیاد نباشد.

بازار کار رشته مهندسی نقشه برداری به چه صورت است؟

بازار کار در رشته مهندسی نقشه‌برداری برای فارغ التحصیلان آن بسیار مناسب و گسترده است. افراد فارغ التحصیل از این رشته می‌توانند در حوزه‌های مختلفی اشتغال پیدا کنند. برخی از فرصت‌های شغلی که برای فارغ التحصیلان مهندسی نقشه‌برداری وجود دارد عبارتند از:

1. کارگاه‌های عمرانی:
   • راه‌سازی
   • خطوط انتقال آب و گاز و غیره
2. ارگان‌های دولتی:
   • ثبت اسناد
   • بنیاد مسکن
   • شهرداری و سازمان‌های شهرسازی
3. شرکت‌های مهندسی نقشه‌برداری:
   • فعال در زمینه‌های نقشه‌برداری
   • فتوگرامتری
   • سنجش از دور و ژئودزی
4. کارشناسی رسمی دادگستری نقشه‌برداری
5. نظام مهندسی نقشه‌برداری
6. نقشه‌برداری شخصی:
   • املاک و زمین‌های افراد عادی
7. کارگاه‌های ساختمانی بزرگ
8. پایش گودبرداری‌های عظیم
9. فعالیت در زمینه‌های نظامی:
   • فتوگرامتری
   • پهپاد و سنجش از دور ماهواره‌ای

برای ورود به بازار کار، همچنین مهم است که فارغ التحصیلان علاوه بر داشتن مهارت‌های تخصصی، از مهارت‌های نرم نیز بهره‌مند شوند. این مهارت‌های نرم شامل مهارت‌های ارتباطی، تیمی، حل مسائل، و مدیریت زمان می‌شوند. توانایی در این زمینه‌ها سبب می‌شود فرد بهتر با محیط کاری تعامل کند و در مسیر موفقیت حرکت کند. این مهارت‌های نرم نقش مهمی در ایجاد تفاوت و افزایش شانس‌های شغلی دارند.

گرایش‌های مهندسی نقشه‌برداری

رشته مهندسی نقشه‌برداری همچون سایر رشته‌ها گرایش‌های مختلفی دارد که این گرایش‌ها به دانشجویان این امکان را می‌دهد که در زمینه‌های مختلف تخصص و تجربه کسب کنند. زیرشاخه‌های اصلی این رشته عبارتند از:

1. سیستم اطلاعات مکانی (GIS):
   • این گرایش به تحلیل و مدیریت داده‌های مکانی، اطلاعات جغرافیایی، و ایجاد نقشه‌های تحلیلی می‌پردازد. دانشجویان در این حوزه با پایگاه داده، سیستم‌های اطلاعاتی، و برنامه‌نویسی مرتبط هستند.
2. فتوگرامتری:
   • این شاخه به تهیه اطلاعات سه بعدی از اجسام، شهرها و غیره با استفاده از اسکنرهای سه بعدی می‌پردازد. دانشجویان در این زمینه مدل‌های رقومی و نقشه‌های سه بعدی ایجاد می‌کنند.
3. سنجش از دور (Remote Sensing):
   • این گرایش به استفاده از تصاویر و داده‌های به دور زمین (از دور) برای مطالعه و تحلیل مسائل مختلف می‌پردازد. این شاخه در بررسی موضوعاتی مانند محیط زیست، کشاورزی، و تغییرات زمین‌شناسی کاربرد دارد.
4. ژئودزی (Geodesy):
   • این حوزه به اندازه‌گیری و نمایش سطح زمین و پدیده‌های مرتبط با آن اختصاص دارد. دانشجویان در این زمینه با مفاهیم مانند جاذبه، حرکات زمین، و اندازه‌گیری دقیق ساختار زمین آشنا می‌شوند.

هر یک از این زیرشاخه‌ها دارای فرصت‌های شغلی و مهارت‌های خاص خود هستند و به دانشجویان این امکان را می‌دهند تا در زمینه‌های تخصصی و متنوعی به فعالیت پرداخته و در بازار کار متنوعی مشغول به فعالیت شوند