کتاب سفرنامه پیترو دلا واله قسمت مربوط به ایران نوشته پیترو دلاواله با ترجمه شعاع الدین شفا, توسط انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است.

موضوع کتاب: تاریخ ایران, جهانگرد معروف ایتالیایی, مشاهدات و بیان خاطرات

کتابی که می خوانید سفرنامه پیترو دلاواله شرح مشاهدات و بیان خاطرات این جهانگرد معروف ایتالیایی از سفر به سه کشور ترکیه، ایران و هند در اوایل قرن هفدهم است. او در این کتاب با دقتی کم نظیر مشاهدات خود در این سفرها را شرح می دهد، دقتی که کتاب را به تابلویی نقاشی بدل کرده است، تابلویی که حتی چیره دست ترین نقاش ها نیز از کشیدن آن عاجزند.

او در سفر به ایران دو هدف عمده را تعقیب می کرده است که یکی شرکت در لشکرکشی علیه ترکان عثمانی و گرفتن انتقام جنایت هایی است که ترکان عثمانی در حق هم کیشان مسیحی او روا داشته اند و دیگری فراهم آوردن امکان مهاجرت مسیحیان ساکن عثمانی به ایران بوده است.

دلاواله در چهارم ژانویه ۱۶۱۷ به اتفاق همسر و همراهان خود از مسیر مرز قصرشیرین وارد ایران می شود و در بدو ورود خود به ایران وارد یکی از کهن ترین شهرهای این کشور یعنی همدان می شود. او به دقت تمام مشاهدات خود از این شهر را شرح می دهد و در این راه حتی به جزئیات بسیار جذابی نظیر شیوه آراستن ظاهر و غذا خوردن ایرانیان آن زمان نیز اشاره می کند.

برای نمونه او به توصیف شیوه آراستن ظاهر در نزد مردان ایرانی می پردازد و محاسن تراشیده و سبیل های بناگوشی و بلند آنها را مهمترین وجوه مشخصه سیمای ظاهری آنها می داند .

البته او اشاره ای ظریف هم به تعجب همسرش از دیدن ظاهر جدید او زمانی که صورت خود را به شیوه مردان ایرانی اصلاح کرده است می کند.در ادامه او به غذاهای محبوب ایرانیان اشاره می کند و در این میان پلو را پای ثابت سفره های ایرانی می داند.