کتاب تاریخ زبان فارسی نوشته دکتر محسن ابوالقاسمی، توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر برای دانشجویان دوره کارشناسی رشته زبان و ادبیات فارسی در درس «تاریخ زبان فارسی» و دانشجویان رشته‌های زبانهای باستانی ایران و زبان‌شناسی همگانی تهیه شده است؛ افزون بر آن، سایر علاقه‌مندان به زبان فارسی و همچنین کسانی که خواهان به دست آوردن اطلاعاتی درباره تاریخچه و تحول زبان فارسی هستند می‌توانند از آن سود جویند.

این کتاب «تاریخ زبان فارسی»، در روایتی مختصر و مفید تاریخ زبانهای ایرانی را از دوره باستان تا دوره نو دنبال می‌کند و نمونه‌هایی از زبان فارسی باستان و میانه با خط همان زمان همراه با آوانویسی و برگردان امروزی آورده شده‌ است. این کتاب در سه بخش تألیف شده است: بخش اوّل کتاب به زبان فارسی در دوره باستان - که از ورود ایرانیان به ایران، در حدود هزاره اول پیش از میلاد مسیح، آغاز می‌شود و با سقوط هخامنشیان پایان می‌یابد - اختصاص یافته است. بخش دوم کتاب به زبان فارسی در دوره میانه - که از سقوط هخامنشیان شروع می‌شود و تا تأسیس دولت صفاری ادامه می‌یابد - تخصیص یافته است. بخش سوم کتاب، به دوره نو - که از تأسیس دولت صفاری آغاز می‌شود و تاکنون ادامه می‌یابد - اختصاص داده شده است. در هر بخش به گونه‌های زبان ایرانی و فارسی، ویژگیهای دستوری، الفبا، واژگان و شعر توجه شده و نمونه‌هایی از اشعار و نوشته‌ها به همراه ترجمه ارائه گردیده است.

معرفی مباحث کتاب تاریخ زبان فارسی

بخش اول: زبان فارسی در دوره باستان

1.  زبانهای هندی و اروپایی
2. ایران باستان
3. زبانهای ایرانی باستان
4. ویژگیهای دستوری ایرانی باستان
5. الفبا در دوره باستان
6. واژگان زبانهای باستانی ایران
7. شعر و وزن آن در ایرانی باستان
8. نمونه‌هایی از نوشته‌های باستانی

بخش دوم: زبان فارسی در دوره میانه

1. ایران میانه
2. زبانهای ایرانی میانه
3. الفبا در ایران میانه
4. ویژگیهای دستوری زبانهای ایرانی میانه غربی
5. واژگان ایرانی میانه غربی
6. حرف‌نویسی و آوانویسی نوشته‌های ایرانی میانه غربی
7. نمونه‌هایی از نوشته‌های ایرانی میانه غربی
8. شعر در ایرانی میانه غربی

بخش سوم: زبان فارسی در دوره نو

1. ایران نو
2. زبانهای ایرانی نو
3. ویژگیهای دستوری فارسی دری
4. واژگان فارسی دری
5. وزن شعر در فارسی در 
6. الفبای فارسی دری