اگراندیسمان و چند داستان دیگر نوشته خولیو کورتاثار با ترجمه امید نیک فرجام, توسط انتشارات چشمه به چاپ رسیده است.

موضوع کتاب: ادبیات ملل، ادبیات داستانی، رمان خارجی

از آن ها می ترسیدم. فکر کنم اگر به خاطر نزدیک بودن به دیگر بازدیدکنندگان و نگهبان نبود، جرئت نمی کردم با آن ها تنها بمانم. نگهبان خندان گفت «با چشم هات داری زنده زنده می خوری شون، بابا.» احتمالا فکر می کرد یک تخته ام کم است. اما متوجه نبود که آن ها دارند آرام آرام مرا با چشم های شان می بلعند، آن آدم خوارهای طلایی. در هر فاصله ای از آکواریوم فقط می توانستم به آن ها فکر کنم، انگار از فاصله ای بعید هم بر من اثر می گذاشتند. کار به جایی رسید که دیگر هر روز به آن جا می رفتم و شب ها بی هیچ حرکتی در تاریکی به آن ها فکر می کردم، آهسته یک دستم را به جلو دراز می کردم که بلافاصله به دستی دیگر می خورد. شاید چشم های شان در ظلمات شب هم می دید و برای شان روز پایانی نداشت و همین طور ادامه پیدا می کرد. چشم های اکسولوتی ها پلک ندارد.

حالا می دانم که چیز غریبی در کار نبود، که این اتفاق باید می افتاد. هر روز صبح که جلو محفظه تکیه می دادم بیشتر خود را تشخیص می دادم. آن ها داشتند رنج می کشیدند، ذره ذره ی بدنم به طرف آن درد فروخورده کشیده می شد، به سوی آن درد و رنج سخت و ساکن کف محفظه. در انتظار چیزی بودند، فروپاشی سلطه ای بعید، در انتظار عصر آزادی در آن زمانی که جهان از آن اکسولوتی ها بود. ممکن نبود آن حالت ترسناک که داشت به انقراض گنگی و بی روحی اجباری بر صورت های سنگی شان دست می یافت پیام دیگری جز پیامی حاکی از درد و رنج داشته باشد، مدرکی باشد بر چیزی جز محکومیتی ابدی، بر چیزی جز جهنم مایعی که از سر می گذراندند.