کتاب حاضر دارای دو بخش است. بخش اول تنظیم شده سه جلسه بحث و انتقاد درباره جهاد اسلامی توسط استاد شهید آیت‌الله مطهری در انحمن اسلامی پزشکان در بهار و تابستان سال 1350 شمسی است. البته قرائن نشان می دهد که بین جلسه دوم و سوم، جلسه یا جلساتی بوده است که متاسفانه توار صوتی آن در دست نیست. این بخش قبلا به صورت مستقل تحت عنوان "جهاد اسلامی و آزادی عقیده" منتشر شده و چاپ اول آن در سال 1394 بوده و بعد از آن چند نوبت تجدید چاپ شده است. در این مباحث به مسائلی متمایز از مسائل بخش دوم نیز پرداخته شده است، مانند کتب ضلال، تفتیش عقاید و آزادی منتقد و مخالف در اظهار، که شامل نکات بدیعی است. بخش دوم حاصل چهار جلسه سخنرانی آن متفکر شهید است که در همان سال 1350 شمسی در مسجد الجواد (تهران) در جمع عمومی و به طور هفتگی به مناسبت تفسیر سوره توبه ایراد شده است.