رشته تاسیسات مکانیکی یک حوزه گسترده از زیرشاخه‌های مختلف را شامل می‌شود، از جمله تهویه مطبوع و سیستم حرارت مرکزی، تبرید و سردخانه، سیستم‌های آب‌رسانی و فاضلاب، بهره‌وری انرژی و تاسیسات نوآورانه مانند سیستم‌های خورشیدی و غیره. داوطلبان این رشته باید توانمندی در مطالعه درس‌هایی را داشته باشند که علاوه بر مباحث نظری، شامل دروس کارآموزی و عملی نیز باشند. به عبارت دیگر، علاقه‌مندان به این رشته باید توانایی انجام آزمایشات و امور فنی را داشته باشند.

در بازار کار، مهندسان تاسیسات مکانیکی باید گاهی به صورت مستقیم در محل پروژه حاضر شده، نقشه‌های اجرایی را طراحی و فرآیند اجرای پروژه را با توجه به نقشه‌ها نظارت کنند. آن‌ها ممکن است تغییرات لازم را اعمال یا به عوامل اجرایی اطلاع دهند. اگر به دنبال یک رشته اجرایی باشید و توانایی کار در زمینه‌های فنی را داشته باشید، رشته تاسیسات مکانیکی می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

گرایش‌های رشته تاسیسات مکانیکی برای ادامه تحصیل چه هستند؟

در مقطع کاردانی، داوطلبان می‌توانند به گرایش‌های زیر علاقه‌مند شوند

1. حرارت مرکزی و تهویه مطبوع:

• آشنایی با سیستم‌های موتور خانه حرارت مرکزی، چیلر، هواساز و طراحی آن‌ها
• آموزش اصول طراحی، نصب و سرویس سیستم‌ های تهویه مطبوع حجم متغیر VRF
• آشنایی با سیستم‌های تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی (چیلرهای توربوکر و دیگ‌های چگالشی)

2. تبرید:

• آشنایی با انواع سیستم‌های سردخانه و طراحی آن‌ها
• آموزش شبیه‌سازی تبرید یا Simulated Annealing در متلب
• آموزش سیستم‌های تبرید و سردخانه‌ای
• آموزش مبانی تئوری الگوریتم شبیه‌سازی تبرید و پیاده‌سازی آن

3. گازرسانی:

• آشنایی با تجهیزات و لوله‌کشی سیستم‌های گازرسانی و طراحی آن‌ها
• آموزش مقدماتی طراحی تاسیسات ساختمان در نرم‌افزار رویت

در مقطع کاردانی به کارشناسی، داوطلبان فقط می‌توانند به گرایش زیر علاقه‌مند شوند:

مهندسی تکنولوژی تاسیسات حرارتی و برودتی:

• طراحی کلیه سیستم‌های حرارت مرکزی و تهویه مطبوع، سردخانه‌ها
• آشنایی با انواع تجهیزات تاسیساتی
• مباحث مربوط به بهره‌وری انرژی

فارغ التحصیل رشته تاسیسات مکانیکی در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟

با کسب مهارت‌های لازم در این زمینه‌ها، افراد می‌توانند به طور موثر در صنایع مختلف مشغول به کار شوند. زیرا نیاز به تخصص در حوزه تأسیسات در کارخانجات صنعتی، کارگاه‌های صنعتی، و پروژه‌های ساختمانی بسیار زیاد است. برخی از زمینه‌ها و عناوین شغلی در رشته تأسیسات عبارتند از:

1. راه اندازی و تعمیرکاری دستگاه‌های سردکننده خانگی:
   • اجرای فعالیت‌های راه‌اندازی و تعمیر دستگاه‌های خنک کننده در محیط‌های خانگی.
2. راه اندازی و تعمیرکاری سیستم‌های حرارت مرکزی:
   • انجام فعالیت‌های راه‌اندازی و تعمیر سیستم‌های گرمایش مرکزی در ساختمان‌ها.
3. جوشکاری برق و گاز:
   • اجرای عملیات جوشکاری در تاسیسات برق و گاز.
4. لوله‌کش آب ساختمان:
   • نصب و تعمیر لوله‌های آب در ساختمان‌ها به منظور اطمینان از سیستم‌های آب‌رسانی.
5. برق کاری و راه اندازی دستگاه‌های تاسیساتی:
   • اجرای عملیات برق کاری و راه‌اندازی دستگاه‌های تأسیساتی با استفاده از لوله‌های فلزی و پلیمری.
6. نقشه کش تأسیسات مکانیکی ساختمان:
   • طراحی نقشه‌های تأسیسات مکانیکی در ساختمان‌ها.
7. طراح، مجری و ناظر لوله کشی گاز:
   • طراحی، اجرا و نظارت بر عملیات لوله‌کشی گاز در خانگی و تجاری

.میزان درآمد متخصصان رشته تاسیسات

به عنوان یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های ساختمان و امکانات عمومی، سیستم‌های تأسیسات از اهمیت بسزایی برخوردارند. تأسیسات شامل سیستم‌های گرمایش، تهویه مطبوع، برودت، آب‌رسانی، فاضلاب و گازرسانی است. همه‌ی این سیستم‌ها به منظور اطمینان از راحتی، امنیت و کارکرد صحیح ساختمان‌ها و اماکن مختلف نیازمند تخصص و مهارت فراوان هستند.

متخصصان تأسیسات که به صورت مستقل کار می‌کنند، اگر دقت و توانایی بالایی در اجرای پروژه‌ها داشته باشند و مشتریان را راضی نگه دارند، معمولاً به عنوان متخصصان مورد ترجیح برای پروژه‌ها شناخته می‌شوند. این امر می‌تواند به آنها اجازه بدهد که درآمد خوبی کسب کنند و با گسترش شبکه مشتریان، فرصت‌های شغلی بیشتری داشته باشند.

با توجه به افزایش نیاز به تأسیسات در ساختمان‌ها و توسعه پروژه‌های مختلف، نیروهای متخصص در این حوزه می‌توانند به عنوان افراد حیاتی و با ارزش در بازار کار محسوب شوند

 معایب رشته تاسیسات          

صحیح است که شغل تاسیساتی همراه با مزایا و امکانات زیادی است، اما در عین حال دارای معایب و خطراتی نیز می‌باشد. برخی از این معایب و خطرات عبارتند :

1. 
   برق و گاز گرفتگی:
   • متخصصان تاسیسات ممکن است در معرض خطر گرفتگی از سیستم‌های برقی و گازی قرار گیرند که می‌تواند منجر به حوادث جدی شود.
2. سر و صدای زیاد:
   • در برخی موارد، کار در محیط‌هایی با سر و صدای زیاد ممکن است بر اذیت حس شنوایی افراد تأثیر بگذارد.
3. گرما، سرما و رطوبت زیاد:
   • کار در شرایط محیطی با دمای بالا یا پایین و رطوبت زیاد می‌تواند بر روی سلامتی فیزیکی کارکنان تأثیر بگذارد.
4. خطرات ناشی از بکارگیری تجهیزات و ابزارهای مختلف:
   • استفاده از ابزارها و تجهیزات مختلف نیازمند مهارت و دقت بالاست و ممکن است با خطراتی همراه باشد.
5. افتادن و سقوط:
   • کار در ارتفاعات و نصب تجهیزات ممکن است با خطرات افتادن و سقوط همراه باشد.

از این رو، اهمیت رعایت اصول ایمنی و بهداشتی در حین انجام کار تاسیساتی بسیار بالاست. متخصصان باید از تجهیزات محافظتی مناسب استفاده کنند و آموزش‌های ایمنی را به‌روز نگه دارند تا خود را و دیگران را در مقابل خطرات محیط کار محافظت کنند. همچنین، نیاز به نیروی بدنی زیاد و مصرف انرژی بر در این شغل، ممکن است باعث شود که برای آقایان مناسب تر باشد، اما این قضیه به دقت و مهارت فرد نیز بستگی دارد و زنان نیز می‌توانند در این حوزه با موفقیت فعالیت کنند.